Cel i przeznaczenie

System przeciwpożarowy (SAP – System Alarmu Pożarowego) służy do wykrywania, sygnalizowania oraz ograniczania skutków pożaru w budynkach i obiektach przemysłowych. Jego zadaniem jest szybkie wykrycie zagrożenia, ostrzeżenie osób przebywających w budynku oraz podjęcie działań mających na celu minimalizację strat i ochronę życia.
Główne funkcje systemu:
  • Wczesne wykrywanie dymu, ognia i temperatury.
  • Sygnalizowanie zagrożenia za pomocą alarmów dźwiękowych i wizualnych.
  • Automatyczne powiadamianie odpowiednich służb (straży pożarnej, ochrony).
  • Aktywowanie systemów gaśniczych w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się pożaru.
  • Ułatwienie ewakuacji osób znajdujących się w budynku.

Elementy systemu

a) Czujniki i detektory pożarowe

System wykorzystuje różne rodzaje czujników w celu wykrycia zagrożenia:

  • Czujniki dymu – wykrywają obecność dymu w powietrzu (jonizacyjne, optyczne).

  • Czujniki ciepła – reagują na gwałtowny wzrost temperatury.

  • Czujniki płomienia – wykrywają obecność ognia na podstawie emisji promieniowania.

  • Czujniki gazu i tlenku węgla (CO) – monitorują stężenie gazów niebezpiecznych.

  • Ręczne ostrzegacze pożarowe (ROP) – umożliwiają ręczne uruchomienie alarmu.

b) Centrala przeciwpożarowa (SAP)

Jest to mózg systemu, który analizuje dane z czujników i podejmuje odpowiednie działania. Centrala może:

  • Aktywować alarm dźwiękowy i świetlny.

  • Powiadomić straż pożarną lub ochronę.

  • Uruchomić systemy wentylacji i oddymiania.

  • Aktywować systemy gaśnicze.

c) Systemy alarmowe i ostrzegawcze

  • Sygnalizatory akustyczne i optyczne – emitują głośne dźwięki i sygnały świetlne, informując o zagrożeniu.

  • Systemy komunikacji głosowej (DSO – Dźwiękowy System Ostrzegawczy) – przekazują komunikaty o ewakuacji.

d) Systemy oddymiania i wentylacji pożarowej

  • Klapy oddymiające – otwierają się, umożliwiając usunięcie dymu z budynku.

  • Wentylatory oddymiające – wspomagają szybkie odprowadzenie dymu i gorącego powietrza.

  • Kurtyny dymowe – ograniczają rozprzestrzenianie się dymu w obiekcie.

e) Systemy automatycznego gaszenia

W zależności od typu obiektu i zagrożeń stosuje się różne systemy gaśnicze:

  • Sprinklery – automatyczne tryskacze wodne aktywowane wysoką temperaturą.

  • Gaszenie gazem (FM-200, CO₂, Inergen) – stosowane w serwerowniach, archiwach, laboratoriach.

  • Systemy pianowe – wykorzystywane w magazynach paliw i miejscach o wysokim zagrożeniu pożarowym.

  • Systemy mgły wodnej – skuteczne w ograniczaniu temperatury i rozprzestrzeniania się ognia.

Sposób działania systemu

  1. Czujniki wykrywają dym, ciepło lub inne zagrożenie pożarowe.
  2. Sygnał trafia do centrali przeciwpożarowej.
  3. Centrala uruchamia alarm dźwiękowy i wizualny oraz powiadamia odpowiednie służby.
  4. System oddymiania i wentylacji usuwa dym z budynku.
  5. System gaśniczy aktywuje się, jeśli zagrożenie wymaga interwencji.
  6. Wdrożone zostają procedury ewakuacyjne.

Integracja z innymi systemami

Nowoczesne systemy przeciwpożarowe mogą być zintegrowane z:
  • Systemem kontroli dostępu – automatyczne otwieranie drzwi ewakuacyjnych.
  • Monitoringiem wizyjnym – aktywacja kamer w rejonie pożaru.
  • Systemem alarmowym – współpraca z innymi systemami zabezpieczeń.
  • Systemem inteligentnego budynku (BMS) – automatyczne sterowanie wentylacją, oświetleniem i innymi instalacjami.

Korzyści z wdrożenia systemu

  • Szybkie wykrywanie i reakcja na pożar, minimalizując straty.
  • Zwiększenie bezpieczeństwa osób przebywających w budynku.
  • Automatyczna ewakuacja dymu i ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia.
  • Zgodność z przepisami bezpieczeństwa przeciwpożarowego.
  • Integracja z innymi systemami ochrony w celu skuteczniejszego zarządzania sytuacjami kryzysowymi.